Nederland kent geen wettelijke regels voor het gebruik van de vlag. U mag als burger, bedrijf of organisatie op alle dagen van het jaar de vlag uithangen. Er zijn wel regels voor het vlaggen vanaf Rijksgebouwen. Die staan in de vlaginstructie. Burgers, bedrijven en organisaties kunnen de instructie volgen als richtlijn. Dit is niet verplicht.
Regels voor het uithangen van de vlag
U mag altijd de vlag uithangen. Bijvoorbeeld bij een feestelijke gebeurtenis als een huwelijk of het slagen voor een examen. Ook halfstok vlaggen bij een overlijden mag.
Er is geen wet die vlaggen verbiedt of bepaalt hoe u moet vlaggen. U bent dus nooit strafbaar als u de vlag uithangt.
Gebruiken en gewoontes bij uithangen vlag
Wel zijn er gebruiken en regels (protocol) voor het uithangen van de vlag. Zo mag een gehesen vlag nooit de grond raken of het verkeer hinderen. Ook is het de gewoonte dat u de vlag niet laat hangen tussen zonsondergang en zonsopkomst. Wilt u de vlag ’s nachts wel laten hangen? Dan is het goed gebruik de vlag te verlichten, waardoor de kleuren goed zichtbaar zijn.
Gebruik oranje wimpel
Vlag én wimpel gaan op gebouwen van de Rijksoverheid uit op Koningsdag en op de verjaardagen van Koningin Máxima, Prinses Beatrix en de Prinses van Oranje.
Vlaginstructie voor Rijksgebouwen
In de algemene vlaginstructie staat op welke speciale dagen de vlag uit moet vanaf Rijksgebouwen. En op welke manier. Provincies, gemeenten en waterschappen wordt gevraagd de vlaginstructie te volgen. Burgers, bedrijven en organisaties kunnen de instructie als richtlijn volgen. Dit is niet verplicht.
De minister-president stelt de instructie op. De huidige algemene vlaginstructie is van 2013.
Vlag uit op Rijksgebouwen
De vlaginstructie maakt verschil tussen de vlag uithangen op alle Rijksgebouwen of een aantal gebouwen. Dit heet uitgebreid en beperkt vlaggen.
Vlag uit op alle gebouwen (uitgebreid vlaggen)
Bij uitgebreid vlaggen wordt de vlag vanaf alle gebouwen van de Rijksoverheid uitgehangen.
Vlag uit op enkele gebouwen (beperkt vlaggen)
De vlag gaat alleen op enkele gebouwen van de Rijksoverheid uit op Koninkrijksdag en op de verjaardagen van prinses Beatrix, koningin Maxima en prinses Catharina-Amalia. Dit betreft:
- de hoofdgebouwen van ministeries: de gebouwen waar de ministers en staatssecretarissen hun werkplek hebben;
- de Eerste en Tweede Kamer;
- de Raad van State;
- de Algemene Rekenkamer;
- de Nationale ombudsman;
- het Kabinet van de Koning;
- de Hoge Raad der Nederlanden.
Vaste dagen waarop wordt gevlagd
| Datum | Dag | Vlag uit op gebouwen Rijksoverheid |
|---|---|---|
| 31 januari | Verjaardag prinses Beatrix | Enkele gebouwen Rijksoverheid |
| 27 april | Koningsdag: verjaardag koning Willem-Alexander | Alle gebouwen Rijksoverheid |
| 4 mei | Dodenherdenking: vlag halfstok van 18.00 uur tot zonsondergang. | Alle gebouwen Rijksoverheid |
| 5 mei | Bevrijdingsdag | Alle gebouwen Rijksoverheid |
| 17 mei | Verjaardag koningin Máxima | Enkele gebouwen Rijksoverheid |
| Laatste zaterdag in juni | Veteranendag | Alle gebouwen Rijksoverheid |
| 15 augustus | Formeel einde Tweede Wereldoorlog | Alle gebouwen Rijksoverheid |
| 3e dinsdag in september | Prinsjesdag (alleen in Den Haag vlaggen) | Alle gebouwen Rijksoverheid |
| 7 december | Verjaardag prinses Catharina-Amalia | Enkele gebouwen Rijksoverheid |
| 15 december | Koninkrijksdag | Enkele gebouwen Rijksoverheid |
Vlag uit bij bijzondere gebeurtenissen
Zijn er bijzondere gebeurtenissen in het Koninklijk Huis, zoals een geboorte, huwelijk of overlijden? Dan kan de minister-president een speciale vlaginstructie uitgeven. De minister-president kan ook een speciale vlaginstructie uitgeven bij bijzondere gelegenheden. Bijvoorbeeld om slachtoffers te herdenken van een (inter)nationale ramp.
Komt een buitenlands staatshoofd op officieel bezoek? Dan wordt de vlag alleen uitgehangen in de gemeenten die worden bezocht.
